Yurtdışında yaşıyorsanız ve Türkiye’den gelen bir tebligatla karşılaştıysanız, bunun ne anlama geldiğini ve nasıl hareket etmeniz gerektiğini bilmek çok önemlidir. Özellikle siyasi sebeplerle iltica etmiş kişiler açısından bu konu hem hukuki hem de fiilî riskler barındırabilir.

1. Ceza Davalarında Tebligat Gönderilmez

Önce şu gerçeği netleştirelim:

• Türkiye’de ceza davaları bakımından, yurtdışındaki kişiye “normal yoldan tebligat” göndermek yerine:
  • Yakalama kararı,
  • Kırmızı bülten,
  • İade talebi gibi mekanizmaları kullanılmaktadır.

Bu nedenle:

Eğer yurtdışında yaşıyorsanız ve Türkiye’den size resmî bir tebligat geliyorsa, çoğu zaman bu,

• ya bir adli (hukuk/iş/boşanma, ticaret, icra, tazminat vb.) dava,
• ya da bir idari işlem (vergi, SGK, idari para cezası, memuriyete ilişkin işlem, disiplin, KHK sonrası işlemler vb.)
  ile ilgilidir.

Ana kural şudur:

“Yurtdışına gelen tebligat = Hakkınızda Türkiye’de bir işlem/dosya var” demektir.
Yok saymak, görmezden gelmek çoğu zaman hak kaybına yol açar.

2. Tebligatlar Nasıl Gönderilir? Konsolosluk Üzerinden Usul

Yurtdışına yapılan tebligatlarda sık kullanılan yöntemlerden biri konsolosluklar aracılığıyla tebligattır.

Genellikle süreç şöyle işler:

1. Türk makamları (mahkeme, savcılık, idare), yurtdışındaki kişi için bir tebligat hazırlar.
2. Bu tebligat, kişinin bulunduğu ülkenin yetki alanına göre ilgili Türk büyükelçiliği / başkonsolosluğuna gönderilir.
3. Konsolosluk:
   • Sizi telefon, e-posta, mektup vb. yollarla arayarak,
   • “Sizin adınıza gelen bir tebligat var, gelin alın” çağrısında bulunabilir.

Tebligat şunları içerebilir:

• Açılmış bir davanın dava dilekçesi,
• Bir mahkeme kararı,
• Bir idari para cezası veya vergi ihbarnamesi,
• Bir disiplin/işlem bildirimi vb.

Önemli:
Konsoloslukta zarfı imzalayıp aldığınız anda, hukuken tebligat size yapılmış sayılır ve Türkiye’deki dosyada süreler (itiraz, cevap verme, istinaf vb.) işlemeye başlar.

3. Tebligatı Almasanız da 30 Gün Sonra “Tebliğ Edilmiş” Sayılabilirsiniz

Birçok kişinin bilmediği kritik nokta şudur:

• Tebligat konsolosluğa geliyor,
• Konsolosluk size ulaşıyor ya da ulaşmaya çalışıyor,
• Siz gitmiyor ya da “almıyorum” diyorsunuz.

Bu durumda, şu sonuç doğar: Tebligat, belirli bir sürenin (uygulamada çoğunlukla 30 gün) sonunda, “tebliğ edilmiş sayılır”.

Yani:

• Zarfı açmamış olsanız da,
• Konsolosluğa hiç gitmemiş olsanız da,

Türkiye’deki dosya açısından:

• Tebligat yapılmış kabul edilir,
• Süreler işlemeye başlar,
• “Ben almadım, haberim yoktu” savunması artık etkisiz kalır.

Bu nedenle:

“Tebligatı almazsam sorun ortadan kalkar” düşüncesi yanlıştır; sorun görünmez olur, ama büyür.

4. Tebligat Geldiyse Dosyanızı E-Devlet / UYAP Üzerinden Kontrol Edin

Türkiye’den bir tebligat geldiğini öğrendiğiniz anda atmanız gereken en pratik adım:

E-Devlet üzerinden UYAP Vatandaş Portalı’na girip dosyanızı kontrol etmek.

Genel olarak şu adımları izleyebilirsiniz:

1. www.turkiye.gov.tr adresinden e-Devlet hesabınıza giriş yapın.
2. Arama kısmına “UYAP Vatandaş Portalı” yazın ve ilgili servise girin.
3. “Dava Dosyalarım”,  vb. sekmelerden:
   • Hakkınızdaki dava dosyalarını,
   • Dosyanın türünü (ceza, hukuk, idare, icra),
   • Mahkeme adını, dosya numarasını, duruşma tarihlerini,
   • Verilmiş bir karar olup olmadığını

görebilirsiniz.

Bu sayede:

• Tebligatın neyle ilgili olduğunu,
• Hangi sürelerin işlemeye başladığını,
• Ne kadar zaman içinde itiraz / cevap / temyiz hakkınız olduğunu

kabaca anlayabilirsiniz.

Sonrasında bir avukatla:

• Bu dosyada ne yapılacağı,
• Hangi hakları kullanmanız gerektiği,
• Sürelerin kaçırılmaması için nasıl bir plan çizileceği

konusunda görüşmelisiniz.

5. Mülteci / İltica Sürecinde Olanlar İçin Özel Uyarı: Konsolosluğa Gitmek Riskli Olabilir

Eğer:

• Bulunduğunuz ülkede mülteci statüsü,
• İkincil koruma,
• İnsani oturum,
• Ya da devam eden bir iltica başvurunuz varsa,

Türkiye’nin konsolosluğuna bizzat gitmeniz ciddi riskler doğurabilir.

Neden?

• İltica hukuku bakımından:
  • Başvurucu, zulme uğradığını iddia ettiği devletin kurumlarıyla (konsolosluk, büyükelçilik) gönüllü temas kurarsa,
  • Bu durum, “Kendi devletinden hâlâ fiilen koruma talep ediyor veya en azından ondan çekinmiyor” şeklinde yorumlanabilir.
  • Bazı ülkelerde, bu tür bir temas, iltica dosyası açısından olumsuz bir işaret olarak değerlendirilebilir.

Bu nedenle:

İltica etmiş veya iltica sürecinde olan kişilerin, yalnızca tebligat almak için konsolosluğa gitmesi genellikle tavsiye edilmez.

Bu hem iltica statünüz hem de, bazı ülkeler açısından, kişisel güvenliğiniz açısından sorun yaratabilir.

Buna karşılık:

• Türkiye’deki dosyanızı e-Devlet / UYAP üzerinden,
• Güvendiğiniz bir avukat aracılığıyla

takip etmeniz çok daha güvenli bir yoldur.

6. Ne Yapmalısınız? – Özet Yol Haritası

Türkiye’den yurtdışına gönderilen bir tebligatla karşılaştığınızda:

1. Ciddiye alın.
   • Tebligat, hakkınızda bir dava veya idari işlem olduğunu gösterir.
   • “Almazsam yok sayılır” diye düşünmeyin; çoğu zaman tebliğ edilmiş sayılırsınız.
2. E-Devlet / UYAP üzerinden dosyanızı inceleyin.
   • Dosya türünü, mahkemeyi, tarihleri görün.
   • Mümkünse ekran görüntüsü alın, bilgileri kaydedin.
3. Bulunduğunuz ülkede bir avukatla görüşün.
   • Dosyanın niteliğine göre, süreleri kaçırmadan gerekli adımları planlayın.
4. Mülteci/iltica statüsündeyseniz, konsolosluğa gitme konusunda çok dikkatli olun.
   • Bu adımı asla tek başınıza ve rastgele bir kararla atmayın.
   • İltica avukatınızla konuşmadan konsolosluğa gitmeniz, başvurunuz açısından ciddi sonuçlar doğurabilir.